In het artikel van Donata van der Rassel kan je lezen wat het kaartendek zo bijzonder maakt en ook wordt in het kort de geschiedenis van de Tarotkaarten omschreven. Lees hieronder het complete artikel.
De versluierde Tarot; hoe wij de Tarotkaarten verkeerd begrijpen
Naast de enorme interesse voor de Tarot bestaan er nog altijd veel vragen over het fenomeen. Wat is Tarot nu eigenlijk? Kun je er echt de toekomst mee voorspellen? Wie heeft de Tarot ontwikkeld? De kaarten worden nog altijd omgeven door mysterie en roepen bij velen beelden op van waarzegsters met een glazen bol. Wie echter serieus op zoek gaat naar de achtergrond van de Tarot komt er al snel achter dat de kaarten een interessante geschiedenis hebben. Bovendien blijkt hun boodschap nog steeds actueel.
Gebroeders Docters van Leeuwen
De broers Onno en Rob Docters van Leeuwen hebben in hun boek De Tarot in de herstelde Orde uit 1999 de Tarot grondig onderzocht en hun boek ontving na verschijning veel aandacht. Zij introduceerden namelijk een theorie die ervan uitging dat de Tarot zoals hij op de markt verkrijgbaar is onvolledig is. De bekende ‘normale’ Tarot omvat 78 kaarten. De gebroeders Docters van Leeuwen beweren echter dat de Tarot in de Middeleeuwen ‘verminkt’ is geraakt en dat ze twee kaarten heeft verloren in de Grote Arcana namelijk de kaart Intuitie (uitgebeeld door de godin Venus) en de Waarheid (uitgebeeld door Jupiter). Het oorspronkelijke aantal kaarten zou dan ook uitkomen op 80 in plaats van 78.
Geschiedenis van de Tarot
De Tarot is ontstaan in het Nabije Oosten. Tijdens de kruistochten leerden tempelieren (een kruisvaarders orde) via oosterse esoterische scholen werken met de Tarot en introduceerden deze vervolgens in West-Europa. Omstreeks 1300 na Christus is de Tarot door de Kerk van Rome in de ban gedaan, omdat ze gezien werd als een ‘duivels prentenboek’. Pas aan het begin van de vorige eeuw is ze in Europa in bredere kring bekend geworden. Van de Tarot zijn verschillende versies bekend. De Tarot van Marseille wordt gezien als de oudste en stamt uit ongeveer 1500 na Chr.
Picturale kosmologie
De gebroeders Docters van Leeuwen definiëren de Tarot als ‘een picturale kosmologie, die bestaat uit een verzameling betekenisvolle afbeeldingen die archetypisch zijn‘. Hierbij zien zij een kosmologie als een poging tot het geven van een samenhangende verklaring van de kosmos, de mens en zijn wereld, de gebeurtenissen daarin en de relaties daartussen. Archetypen worden ook wel collectieve patronen of ‘oerbeelden’ genoemd (een term geïntroduceerd door Carl Jung), die deel uitmaken van het collectief onbewuste van de mens. Zo is bijvoorbeeld het scheppingsverhaal een voorbeeld van een kosmologie.
Indeling van de Tarot
De picturale- of beeld afbeeldingen van de Tarot zijn onderverdeeld in een Grote Arcana, Koninklijke Arcana en een Kleine Arcana. (Het woord arcanum is afgeleid van het Latijnse arcanus dat duidt op ‘geheim’ of het ‘geheimzinnige’) De collectief-psychische informatie die aan ons bestaan ten grondslag ligt wordt uitgebeeld op de afbeeldingen. De Tarot kent een structuur waarin de menselijke levenscyclus wordt aangegeven, deze begint met de 0 kaart; De Dwaas en eindigt met kaart 21; het Universum.
Versluiering van de Tarot
Een van de redenen waardoor de Tarot werd ‘versluierd’ is het feit dat de kaarten oorspronkelijk het ontstaan, de bloei, de neergang, het sterven én de reïncarnatie van de mens uitbeeldden. Vooral in de niet-westerse wereld (waar de Tarot immers is ontstaan) gelooft men namelijk sterk in het cyclische proces van leven en dood. De christelijke kerk erkent reïncarnatie echter vooralsnog niet en de middeleeuwse Kerk was dan ook van mening dat dit concept in strijd was de Christelijke leer. Dit was een belangrijke reden voor de kerk om de Tarot als ketters te beschouwen. Bovendien vond men dat het ‘kijken in de toekomst’ in strijd was met de gedachte dat de goddelijke voorzienigheid het leven van de mens beheerste. Ook stond de onschendbaarheid van de paus en zijn functie als vertegenwoordiger van God op het spel; deze moest kostte wat kost beschermd worden. De kaarten in de ban doen had echter niet het gewenste resultaat aangezien ze onder het middeleeuwse volk algemeen bekend en populair waren. Volgens de gebroeders van Leeuwen besloten de kerkelijke hoogwaardigheidsbekleders hierdoor tot een versluiering van de Tarot. Dit had tot gevolg dat de structuur en volgorde van de kaarten werd veranderd waardoor de kosmologische cyclische boodschap werd weggenomen.
Venus & Jupiter
De twee belangrijkste en meest centrale kaarten, de arcana Venus (het vrouwelijke principe) en de arcana Jupiter (symbool voor God of de Waarheid) werden onder twee andere kaarten ‘verstopt’ namelijk die van de Priester (de Paus) en de Priesteres (de vrouwelijke versie van de Paus). Op die manier werden deze betekenissen gekoppeld aan het kerkelijke gedachtegoed. Om de gaten op te vullen in de structuur van de kaarten werden ze volgens een bepaald schema veranderd. Het gebruik van deze versie van de Tarot nam vervolgens toe tot de oude versie uiteindelijk bij niemand meer bekend was. In hoeverre beïnvloedt deze theorie nu het werken met de 78 kaarten? Zijn de voorspellingen als een gevolg van de onvolledigheid van het dek nog wel betrouwbaar? Volgens Tarotgebruikers heeft de versluiering van de Tarot niet tot gevolg dat er niet mee gewerkt kan worden.
De betekenis van De Waarheid Plus (+) en van De Intuitie Min (-)
Synchroniciteit
De 78 kaarten bieden ondanks hun ‘verminking’ nog genoeg inzichten voor de persoon die hen raadpleegt. De Tarot werkt volgens het principe van synchroniciteit oftewel het idee van ‘zinvol toeval’. Iedereen kent wel een voorbeeld van een ‘toevallige samenloop van omstandigheden’, een toeval, waarin wij ‘als vanzelf’ waardevolle informatie ontvangen (bijvoorbeeld in de vorm van een telefoontje vlak nadat we aan de betreffende persoon dachten). Elke keer wanneer een dek Tarotkaarten wordt geraadpleegd, ‘synchroniseert’ het zich met de psychische gemoedstoestand van de vraagsteller en vormt er een ‘afbeelding’ van. De Tarotkaarten stemmen zich af op de vraagsteller en de situatie waarin deze zich bevindt. Om deze reden hebben mensen vaak het idee precies de goede kaart te krijgen. De Tarotist dan ook vooral een manier om inzichten te verkrijgen, daarbij geeft het soms een mogelijk toekomstscenario weer.
Verkeerd begrepen als geheel
Door het verwijderen van twee belangrijke kaarten is dus niet de betrouwbaarheid van de Tarot aangetast, maar de oorspronkelijke structuur is ondermijnd en daarmee is de Tarot wel jarenlang verkeerd begrepen als geheel. Haar inzichten reiken veel verder dan werd aangenomen. Het cyclische proces van leven, sterven en wedergeboorte is verkeerd begrepen. Op deze manier kreeg de arcana van de dood een onjuiste betekenis en werd zij vaak gezien als negatief en letterlijk. De gebroeders Docters van Leeuwen proberen met hun Tarot de kaarten hun oorspronkelijke betekenis terug te geven aan de hand van de structuur waarin ze thuishoren. Ze onderbouwen hun betoog met allerlei wiskundige, antropologische en mythologische gegevens. Op deze manier verliest de arcana van de dood zijn negatieve connotatie en kan deze worden gelezen als de kaart van een begin in plaats van een einde. Voor elke serieuze Tarotbeoefenaar lijkt De Tarot in de herstelde orde onmisbaar omdat het een definitief naslagwerk is over de Tarot, zijn geschiedenis, zijn oorsprong, zijn verminking en zijn definitieve betekenis als kosmologie. Het werpt in ieder geval een nieuw licht op de bestaande dekken met hun 78 kaarten; ze lijken van nu af aan niet langer compleet.
© 1995, tarotkaarten op mijn website zijn van Onno & Rob Docters van Leeuwen.
© illustraties: Onno Docters van Leeuwen. Uitgeverij Servire.
Het interview van de makers is hier te lezen:
http://www.letarot.nl/interview-over-het-ontstaan-van-de-tarot-in-de-herstelde-orde/
